Trịnh Quang Thắng
Bình-Định SA-LONG-CƯƠNG
Bộ-Viện Võ Trận Đại-Việt
Bạn đang đọc: Nghiên Cứu Lịch Sử
Lịch Trình Tiến Hóa của Khải Giáp
Trải qua những thăng-trầm của lịch-sử, bao nhiêu chứng-vật và tài-liệu đều bị mất-mát. Vì Lịch-sử và Văn-hóa Đại-Việt có liên-quan mật-thiết với Lịch-sử và Văn-hóa Trung-Hoa, nên sự nghiên-cứu về Khải-Giáp Đại-Việt hoàn toàn có thể dựa vào những dữ-kiện của lịch-sử Trung-Hoa :
– Thời Nhà Tùy ( 581 – 618 ) dùng « Minh-Quang-Khải » làm áo-giáp chánh .
– Thời Nhà Đường ( 618 – 907 ) dùng 13 loại áo-giáp khác nhau trong đó có 6 loại áo-giáp bằng sắt và thép như « Minh-Quang-Khải » và « Sơn-Văn-Giáp » ; còn 7 loại Giáp kia thì bằng da. Ngoài ra, người ta cũng dùng cả « Giáp-Vải » và « Giáp-Lụa » .
– Thời Ngũ-Đại ( 907 – 960 ) thì Khôi-Mão và Khải-Giáp không khác thời Nhà Đường bao nhiêu, người ta chỉ đổi khác chút ít về cấu-trúc về Khôi-Mão và hình-thù những Vảy-Giáp .
– Thời Nhà Tống ( 960 – 1279 ) thì Khải-Giáp vẫn giữ theo cấu-trúc Giáp-Bào thời Ngũ-Đại nhưng Vảy Giáp được nghiên-cứu tường-tận hơn .
– Thời Nhà Liêu ( 916 – 1125 ) thì Khải-Giáp cũng tương-tợ như thời Ngũ-Đại .
– Thời Nhà Kim ( 1115 – 1234 ), sau khi lấn chiếm Bắc-Tống, thì Khải-Giáp được khai-triễn hơn .
– Thời Nhà Nguyên ( 1271 – 1368 ), thì Khải-Giáp được cải-tiến do ảnh-hưởng của Giáp-Bào Nhà Kim và Nhà Tống mà quân Mông-Cổ đã thôn-tính .
– Thời Nhà Minh ( 1368 – 1644 ), thì Khải-Giáp được toàn-hảo nhất. Các Tướng-sĩ được mặc « Đại-Hồng-Bào » và mặc « Sơn-Văn-Giáp » .
– Thời Nhà Thanh ( 1644 – 1912 ), thì những lúc đầu, Giáp-Bào noi theo kiểu Giáp-bào Nhà MINH, nhưng về sau thì Giáp-Bào bị suy-thoái do sự phát-triễn của súng đạn, duy chỉ còn « Giáp-Vải » và « Giáp-Lụa » là được sử-dụng
Nghiên Cứu So Sánh Khải Giáp
Chiếu theo lịch-trình tiến-hóa của Giáp-Bào dựa theo những dữ-kiện của lịch-sử Trung-Quốc, và trên những hình tượng tìm thấy trong những đình chùa tại Việt-Nam, thì tất cả chúng ta hoàn toàn có thể suy-diễn ra rằng :
– Giáp-Bào Đại-Việt của danh-tướng Lý-Thường-Kiệt thời Nhà LÝ ( 1010 – 1225 ) tương-đương với Giáp-Bào thời Nhà TỐNG ( 960 – 1279 ) ;
– Giáp-Bào của danh-tướng Trân-Hưng-Đạo thời Nhà TRẦN ( 1226 – 1400 ) tương-đương với Giáp-Bào thời Nhà NAM-TỐNG ( 1127 – 1279 ) và Nhà NGUYÊN-Mông ( 1279 – 1368 ) ;
– Giáp-Bào của thời Nhà Hậu-LÊ ( 1428 – 1527 C.N. ) tương-đương với Giáp-Bào thời Nhà MINH ( 1368 – 1644 ) ;
– Giáp-Bào của thời Nhà TÂY-SƠN ( 1778 – 1802 ) và thời Nhà NGUYỄN ( 1802 – 1945 ) tương-đương với Giáp-Bào thời Nhà THANH ( 1644 – 1912 ) .
Giáp Lụa dưới Triều Nhà NGUYỄN
(còn lưu-giữ vết-tích Dịch-Oa-Giáp 腋 窩 甲)
Việt-Nam – Thế-Kỷ 19.
Giáp Lụa dưới Triều Nhà THANH
(còn lưu-giữ vết-tích Dịch-Oa-Giáp 腋 窩 甲)
Trung-Hoa – Thế-Kỷ 19.
Tượng Giáp-Sĩ Đại-Việt cầm Đại-Chùy
Đại-Việt – Thế-Kỷ 17.
( Điện Voi Ré – Việt-Nam )
Tượng Hộ-Pháp (Dharmapâla) mặc Khải-Giáp
Đại-Việt – Thế-Kỷ 17.
( Chùa Thiên-Phúc – Việt-Nam )
Khôi-Mạo gắn Nhĩ-Giáp 耳 甲
hình Cánh Phượng Bay
( Phượng-Dực Mạo 鳳 翊 帽 )
(hình nhìn từ 3/4 phía trước)
(Đại-Việt – Thế-Kỷ 15~17)
( Khôi-Mạo bị khiếm-khuyết Ngù nơi chóp )
Khôi-Mạo gắn Nhĩ-Giáp 耳 甲
hình Cánh Phượng Bay
( Phượng-Dực Mạo 鳳 翊 帽 ) Triều Nhà MINH
(Trung-Hoa – Thế-Kỷ 14~17)
Tượng Tướng-Sĩ đặt tại Minh-Lăng-Tẩm
Khôi-Mạo gắn Nhĩ-Giáp 耳 甲 hình Hỏa-Châu
(Hỏa-Châu Mạo 火 珠 帽 ) có Quai đỡ che màng-tang.
(hình nhìn từ phía trước)
Đại-Việt – Thế-Kỷ 13~15
( Tín-dụng ảnh : Nguyễn Ngọc Phương Đông )
Khôi-Mạo gắn Nhĩ-Giáp 耳 甲 hình Hỏa-Châu
(Hỏa-Châu Mạo 火 珠 帽 ) có Quai đỡ che màng-tang.
Hạ-Bác-Giáp 下 膊 甲 (Giáp đỡ che Bắp Tay Dưới)
(hình nhìn từ phía sau)
Đại-Việt – Thế-Kỷ 13~15
( Tín-dụng ảnh : Nguyễn Ngọc Phương Đông )
Khôi-Mạo gắn Nhĩ-Giáp 耳 甲 hình Hỏa-Châu
( Hỏa-Châu Mạo 鳳 翊 帽 ) và Quai đỡ che màng-tang.
(hình nhìn từ 3/4 phía trước)
Đại-Việt – Thế-Kỷ 12~13
Khôi-Mạo gắn Nhĩ-Giáp 耳 甲 hình Hỏa-Châu
( Hỏa-Châu Mạo 鳳 翊 帽 ) và Quai đỡ che màng-tang.
(hình nhìn từ phía sau)
Đại-Việt – Thế-Kỷ 12~13
Tượng Danh-Tướng TRẦN Hưng Đạo
Đại-Việt – 1213~1300.
Phù-điêu Đại-Tướng Nhà Nam-TỐNG
Trung-Hoa – 1127~1279.
Phù-Điêu Giáp-Sĩ thời Nhà Lý
Đại-Việt – 1010~1225
Tượng Giáp-Sĩ thời Nhà Tống
Trung-Hoa – 960~1279
Khôi-Mạo gắn Nhĩ-Giáp 耳 甲 hình Hỏa-Châu
( Hỏa-Châu Mạo 鳳 翊 帽 ) có Quai đỡ che màng-tang
và có Diện-Giáp 面 甲 đỡ che mặt.
(hình nhìn từ phía trước)
Đại-Việt – Thế-Kỷ 10~12
Khôi-Mạo gắn Nhĩ-Giáp 耳 甲 hình Hỏa-Châu
( Hỏa-Châu Mạo 鳳 翊 帽 ) có Quai đỡ che màng-tang
và có Diện-Giáp 面 甲 đỡ che mặt.
(hình nhìn từ phía sau)
Đại-Việt – Thế-Kỷ 10~12
Chia sẻ:
Thích bài này:
Thích
Đang tải …
Có liên quan
Source: https://thoitrangviet247.com
Category: Áo
