Cảm xúc – Wikipedia tiếng Việt

Cảm xúc của một cô gái trong lúc bị trêu ghẹo

Cảm xúc là một trạng thái sinh học liên quan đến hệ thần kinh[1][2][3] đưa vào bởi những thay đổi sinh lý thần kinh khác nhau như gắn liền với những suy nghĩ, cảm xúc, phản ứng hành vi và mức độ của niềm vui hay không vui.[4][5] Hiện tại không có sự đồng thuận khoa học về một định nghĩa chung về cảm xúc. Cảm xúc thường đan xen vào nhau với tâm trạng, tính khí, cá tính, sáng tạo [6][7] và động lực.[8]

Nghiên cứu về cảm xúc đã tăng đáng kể trong hai thập kỷ qua với nhiều lĩnh vực đóng góp bao gồm tâm lý học, khoa học thần kinh, khoa học thần kinh ảnh hưởng, nội tiết học, y học, lịch sử, xã hội học cảm xúc và khoa học máy tính. Nhiều lý thuyết cố gắng giải thích nguồn gốc, sinh học thần kinh, kinh nghiệm và chức năng của cảm xúc chỉ thúc đẩy nghiên cứu mạnh mẽ hơn về chủ đề này. Các lĩnh vực nghiên cứu hiện nay trong khái niệm cảm xúc bao gồm phát triển các tài liệu kích thích và khơi gợi cảm xúc. Ngoài ra, scan PET và scan fMRI giúp nghiên cứu các quá trình hình ảnh tình cảm trong não.[9]

Từ quan điểm cơ học thuần túy, ” Cảm xúc hoàn toàn có thể được định nghĩa là một trải nghiệm tích cực hoặc xấu đi có tương quan đến một quy mô hoạt động giải trí sinh lý đơn cử. ” Cảm xúc tạo ra những đổi khác về sinh lý, hành vi và nhận thức khác nhau. Vai trò bắt đầu của cảm hứng là thôi thúc những hành vi thích nghi mà trong quá khứ sẽ góp thêm phần vào việc truyền gen trải qua sự sống sót, sinh sản và lựa chọn họ hàng. [ 10 ] [ 11 ]Trong 1 số ít triết lý, nhận thức là một góc nhìn quan trọng của cảm hứng. Đối với những người hành vi hầu hết dựa trên cảm hứng, họ hoàn toàn có thể cho rằng họ không tâm lý, nhưng những quy trình ý thức tương quan đến nhận thức vẫn rất thiết yếu, đặc biệt quan trọng là trong việc lý giải những sự kiện. Ví dụ, việc nhận ra rằng tất cả chúng ta tin rằng tất cả chúng ta đang ở trong một trường hợp nguy hại và sự kích thích tiếp theo của mạng lưới hệ thống thần kinh của khung hình ( nhịp tim nhanh và nhịp thở, đổ mồ hôi, căng cơ ) là không hề thiếu so với cảm xúc sợ hãi của con người. Tuy nhiên, những kim chỉ nan khác cho rằng cảm hứng tách biệt và hoàn toàn có thể đi trước nhận thức. Ý thức thưởng thức một xúc cảm là bộc lộ một đại diện thay mặt ý thức của xúc cảm đó từ một kinh nghiệm tay nghề quá khứ hoặc giả thuyết, được link trở lại trạng thái nội dung của niềm vui hoặc sự không hài lòng. [ 12 ] Các trạng thái nội dung được thiết lập bằng cách lý giải bằng lời nói về những kinh nghiệm tay nghề, diễn đạt một trạng thái nội bộ. [ 13 ]Cảm xúc rất phức tạp. Theo 1 số ít kim chỉ nan, chúng là những trạng thái cảm xúc dẫn đến những đổi khác về sức khỏe thể chất và tâm ý tác động ảnh hưởng đến hành vi của tất cả chúng ta. [ 5 ] Sinh lý học của cảm hứng được link ngặt nghèo với sự kích thích của mạng lưới hệ thống thần kinh với những trạng thái và sức mạnh khác nhau của kích thích tương quan, rõ ràng, với những xúc cảm đơn cử. Cảm xúc cũng được link với khuynh hướng hành vi. Những người hướng ngoại có nhiều năng lực hòa đồng và biểu lộ xúc cảm của họ, trong khi những người hướng nội có nhiều năng lực bị xã hội rút lui và che giấu xúc cảm. Cảm xúc thường là động lực thôi thúc động lực, tích cực hay xấu đi. [ 14 ] Theo những kim chỉ nan khác, cảm hứng không phải là lực nhân quả mà chỉ là hội chứng của những thành phần, hoàn toàn có thể gồm có động lực, cảm xúc, hành vi và biến hóa sinh lý, nhưng không ai trong số những thành phần này là xúc cảm. Cảm xúc cũng không phải là một thực thể gây ra những thành phần này. [ 15 ]Cảm xúc tương quan đến những thành phần khác nhau, ví dụ điển hình như kinh nghiệm tay nghề chủ quan, quy trình nhận thức, hành vi biểu cảm, biến hóa tâm sinh lý và hành vi công cụ. Có một thời, những học giả đã nỗ lực xác lập cảm hứng với một trong những thành phần : William James với kinh nghiệm tay nghề chủ quan, những nhà hành vi với hành vi công cụ, nhà tâm sinh lý học với những biến hóa sinh lý, v.v. Gần đây, cảm hứng được cho là gồm có tổng thể những thành phần. Các thành phần khác nhau của cảm hứng được phân loại hơi khác nhau tùy thuộc vào ngành học. Trong tâm lý học và triết học, cảm hứng thường gồm có một thưởng thức chủ quan, có ý thức đặc trưng hầu hết bởi những biểu lộ tâm sinh lý, phản ứng sinh học và trạng thái niềm tin. Một diễn đạt đa yếu tố tựa như của cảm hứng được tìm thấy trong xã hội học. Ví dụ, Peggy Thoits [ 16 ] diễn đạt xúc cảm tương quan đến những thành phần sinh lý, nhãn văn hóa truyền thống hoặc cảm hứng ( tức giận, giật mình, v.v. ), hành vi biểu cảm của khung hình và nhìn nhận những trường hợp và toàn cảnh .

Định nghĩa của Từ điển Oxford về cảm xúc là “Một cảm giác mạnh mẽ xuất phát từ hoàn cảnh, tâm trạng hoặc mối quan hệ với người khác”.[17] Cảm xúc là phản ứng với các sự kiện quan trọng bên trong và bên ngoài.[18]

Cảm xúc hoàn toàn có thể là sự Open ( ví dụ : hoảng sợ ) hoặc tâm thế ( ví dụ : thù địch ) và có thời hạn sống sót ngắn ( ví dụ : tức giận ) hoặc có thời hạn sống sót dài ( ví dụ : đau buồn ). [ 19 ] Nhà trị liệu tâm ý Michael C. Graham diễn đạt toàn bộ những xúc cảm như sống sót trên một cường độ liên tục. [ 20 ] Vì vậy, nỗi sợ hãi hoàn toàn có thể gồm có từ lo ngại nhẹ đến mức khủng bố hoặc xấu hổ hoàn toàn có thể từ ngượng ngập đơn thuần đến xấu hổ mang tính ô nhiễm. [ 21 ] Cảm xúc đã được diễn đạt là gồm có một tập hợp những phản ứng phối hợp, hoàn toàn có thể gồm có những chính sách trải qua lời nói, sinh lý, hành vi và thần kinh .

Cảm xúc đã được phân loại, với một số mối quan hệ tồn tại giữa cảm xúc và một số đối lập trực tiếp hiện có. Graham phân biệt cảm xúc là chức năng hoặc rối loạn chức năng và lập luận tất cả các cảm xúc chức năng đều có lợi ích.[23]

Trong một số ít cách sử dụng của từ này, xúc cảm là những xúc cảm mãnh liệt được hướng vào ai đó hoặc một cái gì đó. [ 24 ] Mặt khác, xúc cảm hoàn toàn có thể được sử dụng để chỉ những trạng thái nhẹ ( như không dễ chịu hoặc nội dung ) và những trạng thái không hướng vào bất kỳ điều gì ( như trong lo ngại và trầm cảm ). Một dòng nghiên cứu và điều tra xem xét ý nghĩa của từ cảm hứng trong ngôn từ hàng ngày và thấy rằng cách sử dụng này khá khác so với trong diễn ngôn học thuật. [ 25 ]Trong trong thực tiễn, Joseph LeDoux đã định nghĩa cảm hứng là hiệu quả của một quy trình nhận thức và ý thức xảy ra để phân phối với phản ứng của mạng lưới hệ thống khung hình so với một kích hoạt nào đó. [ 26 ]
Theo Mô hình quy trình thành phần ( CPM ) của Scherer về xúc cảm, [ 27 ] có năm yếu tố quan trọng của cảm hứng. Từ quan điểm quy trình thành phần, kinh nghiệm tay nghề cảm hứng yên cầu tổng thể những quy trình này trở nên phối hợp và đồng điệu hóa trong một khoảng chừng thời hạn ngắn, được thôi thúc bởi những quá trình đánh giá và thẩm định. Mặc dù việc đưa vào nhìn nhận nhận thức là một trong những yếu tố gây tranh cãi, vì một số ít nhà kim chỉ nan đưa ra giả định rằng cảm hứng và nhận thức là riêng không liên quan gì đến nhau nhưng là mạng lưới hệ thống tương tác, CPM cung ứng một chuỗi những sự kiện diễn đạt hiệu suất cao sự phối hợp có tương quan trong quy trình tiến độ xúc cảm .

  • Đánh giá nhận thức: cung cấp một đánh giá về các sự kiện và đối tượng.
  • Triệu chứng cơ thể: thành phần sinh lý học của trải nghiệm cảm xúc.
  • Xu hướng hành động: một thành phần tạo động lực cho việc chuẩn bị và định hướng phản ứng của động cơ.
  • Biểu hiện: biểu hiện trên khuôn mặt và giọng nói hầu như luôn đi kèm với trạng thái cảm xúc để truyền đạt phản ứng và ý định hành động.
  • Cảm giác: trải nghiệm chủ quan của trạng thái cảm xúc một khi nó đã xảy ra.

Cảm xúc hoàn toàn có thể được phân biệt với một số ít cấu trúc tương tự như trong nghành khoa học thần kinh tình cảm :

  • Cảm giác; không phải tất cả cảm xúc bao gồm cảm xúc, chẳng hạn như cảm giác hiểu biết. Trong bối cảnh của cảm xúc, cảm xúc được hiểu rõ nhất là sự thể hiện chủ quan của cảm xúc, riêng tư đối với cá nhân trải nghiệm chúng.[28]
  • Tâm trạng là những trạng thái cảm xúc lan tỏa thường kéo dài trong thời gian dài hơn nhiều so với cảm xúc, cũng thường ít mãnh liệt hơn cảm xúc và thường xuất hiện thiếu một kích thích theo ngữ cảnh.[24]
  • Tình cảm: được sử dụng để mô tả trải nghiệm tình cảm tiềm ẩn của một cảm xúc hoặc tâm trạng.

Mục đích và giá trị[sửa|sửa mã nguồn]

Một quan điểm cho rằng xúc cảm tạo điều kiện kèm theo cho những phản ứng thích ứng với những thử thách thiên nhiên và môi trường. Cảm xúc đã được diễn đạt như thể tác dụng của sự tiến hóa do tại chúng phân phối những giải pháp tốt cho những yếu tố cổ xưa và định kỳ phải đương đầu với tổ tiên của tất cả chúng ta. [ 29 ] Cảm xúc hoàn toàn có thể hoạt động giải trí như một cách để truyền đạt những gì quan trọng so với tất cả chúng ta, ví dụ điển hình như những giá trị và đạo đức. [ 30 ] Tuy nhiên, một số ít cảm hứng, ví dụ điển hình như một số ít dạng lo ngại, đôi lúc được coi là một phần của bệnh tinh thần và do đó hoàn toàn có thể có giá trị xấu đi. [ 31 ]
Một sự độc lạ hoàn toàn có thể được triển khai giữa những quy trình tiến độ cảm hứng và tâm thế xúc cảm. Tâm thế xúc cảm cũng hoàn toàn có thể so sánh với đặc thù tính cách, nơi mà một người nào đó hoàn toàn có thể được cho là nói chung được giải quyết và xử lý để thưởng thức những xúc cảm nhất định. Ví dụ, một người dễ cáu kỉnh thường có tâm thế cảm thấy không dễ chịu thuận tiện hoặc nhanh gọn hơn những người khác. Cuối cùng, một số ít nhà triết lý đặt cảm hứng trong một phạm trù chung hơn về ” trạng thái tình cảm ” trong đó trạng thái tình cảm cũng hoàn toàn có thể gồm có những hiện tượng kỳ lạ tương quan đến xúc cảm như niềm vui và nỗi đau, trạng thái động lực ( ví dụ, đói hoặc tò mò ), tâm trạng, khuynh hướng và đặc thù. [ 32 ]

Các cảm hứng cơ bản[sửa|sửa mã nguồn]

Ví dụ về những cảm xúc cơ bản

Bánh xe cảm hứng .Trong hơn 40 năm, Paul Ekman đã ủng hộ quan điểm rằng xúc cảm là rời rạc, đo lường và thống kê được và độc lạ về mặt sinh lý. Công việc có tác động ảnh hưởng nhất của Ekman xoay quanh việc phát hiện ra rằng 1 số ít xúc cảm nhất định có vẻ như được công nhận trên toàn thế giới, ngay cả trong những nền văn hóa truyền thống được ưu tiên và không hề học được những link cho biểu cảm khuôn mặt trải qua phương tiện đi lại tiếp thị quảng cáo. Một nghiên cứu và điều tra cổ xưa khác cho thấy khi những người tham gia biến những cơ mặt của họ thành những biểu lộ trên khuôn mặt độc lạ ( ví dụ, sự ghê tởm ), họ đã báo cáo giải trình những thưởng thức chủ quan và sinh lý tương thích với những bộc lộ trên khuôn mặt độc lạ. Nghiên cứu biểu lộ trên khuôn mặt của Ekman đã kiểm tra sáu xúc cảm cơ bản : tức giận, ghê tởm, sợ hãi, niềm hạnh phúc, buồn bã và giật mình. [ 33 ] Sau này trong sự nghiệp của mình, [ 34 ] Ekman đưa ra giả thuyết rằng những xúc cảm phổ quát khác hoàn toàn có thể sống sót ngoài sáu cảm hứng này. Trước điều tra và nghiên cứu này, những điều tra và nghiên cứu đa văn hóa gần đây do Daniel Cordaro và Dacher Keltner làm chủ biên, cả đều hai cựu sinh viên của Ekman, đã lan rộng ra list những xúc cảm phổ quát. Ngoài sáu xúc cảm nguyên bản, những điều tra và nghiên cứu này còn cung ứng đưa ra thêm những xúc cảm đi dạo, kinh ngạc, mãn nguyện, ham muốn, bồn chồn, đau đớn, nhẹ nhõm và cảm thông trong cả biểu cảm khuôn mặt và giọng nói. Họ cũng đưa ra những xúc cảm nhàm chán, bồn chồn, thích thú, tự hào và xấu hổ trên khuôn mặt, cũng như sự khinh miệt, chăm sóc, nhẹ nhõm, và thắng lợi trong giọng nói. [ 35 ] [ 36 ] [ 37 ]

Liên kết ngoài[sửa|sửa mã nguồn]

Rate this post

Bài viết liên quan

Theo dõi
Thông báo của
guest
0 Comments
Phản hồi nội tuyến
Xem tất cả bình luận