Thừa Tác Vụ Đọc Sách Và Giúp Lễ

Mỗi Kitô hữu thi hành sứ vụ của mình trong Hội Thánh bằng cách thực hành thực tế ơn gọi riêng của mình để góp phần thiết kế xây dựng Thân Thể Chúa Kitô. Điều này xảy đến bằng sự nỗ lực của đời sống sống thánh thiện cá thể, nhưng cũng được thực thi một cách hiển nhiên trong sự ship hàng việc làm thiết thực mưu cầu quyền lợi cho anh chị em mình .

Khi chúng ta nói về những thừa vụ trong Hội Thánh ngay tức khắc chúng ta nghĩ tới các Thầy Phó Tế, Linh Mục và các vị Giám Mục: Những vị này được định rõ là những thừa tác viên chức thánh (ministeri ordinati), và được thiết lập trên bí tích truyền chức thánh. Nhưng có nhiều sứ vụ khác, những sứ vụ này là sự phát triển tự nhiên của các bí tích khai tâm Kitô giáo (Bí Tích Rữa Tội, Bí Tích Thêm Sức và Bí Tích Thánh Thể).

Trong nhiều sứ vụ không phải chức thánh mà các tín hữu thi hành vì lợi ích cho cộng đoàn, một vài thừa tác vụ đã được Hội Thánh thiết lập cách đặc biệt: được nói ở đây là các thừa tác vụ đọc sách (lettorato) và thừa tác vụ giúp lễ (accolitato) của sứ vụ thiết lập (ministeri istituiti), mà một số tín hữu nhận được sự ủy nhiệm chính thức từ Hội Thánh, nhờ đó họ trở thành sự biểu hiện rõ ràng và ổn định cho sứ mệnh của Giáo hội.

Thật tốt khi thấy trong những cộng đoàn Hội Thánh có sự tăng trưởng vững mạnh nhận thức về sứ vụ và có sự ngày càng tăng của những thừa tác viên thiết lập, cùng với những thừa tác viên ngoài lệ giúp trao Mình Thánh Chúa rất được khen ngợi. Tuy nhiên, cần phải công nhận rằng phần nhiều việc làm mục vụ vẫn được triển khai bởi những người sẵn sàng chuẩn bị lao vào cho những việc làm này mà không có cam kết vĩnh viễn như của thừa tác vụ thiết lập .

Những tín hữu lao vào này triển khai những chức vụ mà không có vị trí chính thức của Giáo hội, họ quyết tử như một việc làm cá thể, một bộc lộ của thiện chí : vì nguyên do này, Giáo hội không yên cầu họ phải có những đặc thù và năng khiếu sở trường thiết yếu để đảm nhiệm một chức vụ đã được thiết lập và một sự sẵn sàng chuẩn bị riêng không liên quan gì đến nhau. Tuy nhiên, điều này không có nghĩa là những mục tử không nên phân phối cho họ những khoảng trống và phương tiện đi lại thích hợp để họ hoàn toàn có thể triển khai việc làm của mình một cách tốt nhất, và chính họ không phải bị gò bó vào sự nỗ lực chuẩn bị sẵn sàng cá thể này .

Do đó, những gì được nói một cách đặc biệt quan trọng thích hợp trong những trang sau đây về những thừa tác vụ thiết lập là thừa tác vụ đọc sách và giúp lễ, cũng hướng tới tổng thể những tín hữu trong những cử hành phụng vụ, những người triển khai việc Giao hàng Lời Chúa và Bàn Tiệc Thánh Thể .

Trong việc cử hành phụng vụ, trước hết là trong cử hành Thánh Thể, thừa tác viện đọc sách đọc lời Chúa ( nghĩa là bài đọc thứ nhất và thứ hai ) ngoại trừ đọc Tin Mừng ; hoàn toàn có thể đọc những lời cầu nguyện chung, và thánh vịnh .

khi vắng thầy phó tế thừa tác viên đọc sách hoàn toàn có thể kiệu sách Tin Mừng trong đoàn rước khởi đầu vào Thánh Lễ : ở trường hợp này trong đoàn rước, thầy đứng ở vị trí cuối sau toàn bộ những thừa tác viên giúp lễ và tổng thể những thừa tác viên thiết lập, và đứng trước những linh mục đồng tế và vị chủ tế .

Trong cuộc rước không khi nào được kiệu sách bài đọc sách thánh .

Thừa tác viên đọc sách thiết lập có quyền và bổn phận đọc những bài đọc trong cử hành phụng vụ, Tuy nhiên ưu tiên cho những người không có chức vụ này. Điều tốt hơn là thừa tác viên đọc sách hoàn toàn có thể dung hòa những nhu yếu của việc thi hành chức vụ của mình với việc ship hàng cộng đoàn trải qua việc chuẩn bị sẵn sàng cho những người đọc sách khác không phải là thừa tác viên thiết lập, những người mà sau đó thừa tác viên phải phân phối khoảng trống thích hợp, mà không làm mất đi chức vụ của chính mình .

[ 6 ]

. Lễ phục phụng vụ của thừa tác viên đọc sách thiết lập là áo alba .

Khi phục trang chỉnh tề thầy đứng vào vị trí đoàn rước và tìm vị trí trong cung thánh cùng với những thừa tác viên khác ;

nếu như có những xem xét khác cho thấy có năng lực được khuyên là không mặc áo alba ( ví dụ như trong thánh lễ ngày thường ít người tham gia ), vị trí của thừa tác viên đọc sách lúc này sẽ trong cộng đoàn và chỉ vào cung thánh khi thi hành sứ vụ của mình .

. Vị trí của thừa tác viên đọc sách khi khởi đầu đoàn rước xem số 135 chương 8 .

. Thừa tác viên đọc sách hoàn thành nhiệm vụ khi biết tự chuẩn bị một cách tương xứng, trước tiên bằng một sự chuẩn bị xa, nhằm mục đích làm cho thừa tác viên có những thái độ và kỹ năng cần thiết cho sứ vụ của mình: một phong thái trang nghiêm, nhưng không cao siêu và tách biệt, đồng thời thể hiện sự nghiêm túc và vẻ đẹp của sự phục vụ được thực hiện; một bài đọc tốt, trôi chảy, có thể được lắng nghe một cách thích thú, và làm cho các từ và khái niệm trở nên dễ hiểu; giọng chính xác và cung điệu rõ ràng, không quá cao cũng không quá trầm, có khả năng điều chỉnh phù hợp với giọng nam cao và thể loại văn học của tác phẩm được đọc;

nhịp điệu đọc nhẹ nhàng nhưng không quá mức, tôn trọng dấu câu của văn bản. [ … ]

Để chuẩn bị gần thừa tác viên đọc Sách Thánh đừng bao giờ quên đọc trước và quan tâm cẩn thận bải đọc. Sự chú ý này giúp để có thời gian kiểm tra cách phát âm và trọng âm của các từ và những danh từ khó, tập thử ngắt giọng, điều chỉnh giọng điệu cho phù hợp với thể loại văn học của bài đọc. Bởi đó điều này cũng hữu ích hơn cho thẩm định phụng vụ Lời Chúa mà thừa tác viên sẽ đọc trong cử hành Thánh Lễ, tránh những sai lầm đáng tiếc. Trong trường hợp phải chọn giữa nhiều bài đọc, và khi Sách Thánh đề cử hai bài đọc của cùng chính bản văn, một bài đọc dài và một bài ngắn, thừa tác viên đọc sách không có quyền tự động chọn mà phải đệ trình sự chọn lựa cho vị chủ tế, và điều này được làm trong thời gian chuẩn bị gần, và chắt chắn không phải là những giây phút sau cùng.

Cuối cùng nên nhớ rằng sự thiết yếu để chuẩn bị sẵn sàng bài đọc là cần có thời hạn nhưng điều này không miễn trừ cho thừa tác viện bổn phận trao dâng sự ship hàng ngay khi hoàn toàn có thể thừa tác viên chưa được sẵn sàng chuẩn bị, nếu ví dụ điển hình vì một yếu tố đùng một cái được mời đọc ở khoảng thời gian ngắn ở đầu cuối : giá trị để bào chữa là điều ship hàng cộng đoàn, không phải là hình ảnh đẹp mà thừa tác viên làm ở tòa giảng .

Trong việc chuẩn bị ngay thừa tác viên đọc sách kiểm tra đúng sách bài đọc, được đặt trên tòa giảng, được mở đúng trang, và không có vấn đề gì về hệ thống khuếch đại âm thanh.

. Khi trong thời hạn cử hành, thừa tác viên đọc sách cần tìm một vị trí trong cung thánh để triển khai chức vụ của mình, thừa tác viên sẽ đến tòa giảng bằng con đường ngắn nhất ; nếu đã ngồi trong công đoàn, sau cúi đầu chào trước cung thánh nên tiến vào TT cung thánh rồi đi về phía tòa giảng. [ … ]

. Nếu thừa tác viên đọc Sách Thánh ở trong một thiên nhiên và môi trường mới, thưa tác viên phải luôn có tầm nhìn xa để xác định rằng những hoạt động đi lên và đi xuống từ tòa giảng không bị cản trở bởi những vật thể khác nhau, micrô hoạt động giải trí và không có gì ngăn cản việc triển khai đúng tác vụ của mình .

Nếu có nhiều thừa tác viên cùng tham gia thì những thầy tự phân loại những bài đọc của Thánh Lễ. Nhưng không được chia nhiều thừa tác viên đọc cùng chính một bài đọc, ngoại trừ được thấy ở bài đọc Sự Thương Khó .

. Thừa tác viên đọc Sách Thánh có nghĩa vụ và trách nhiệm với Sách Lời Chúa, bảo vệ rằng những sách được trang nghiêm và thật sạch, sách được sửa chữa thay thế khi thiết yếu và sách được cất giữ ở nơi sang trọng và quý phái .

. “ Tầm quan trọng của Lời Chúa yên cầu trong nhà thời thánh phải có một nơi thích hợp để Lời Chúa được công bố, và nơi đó, trong khi Phụng vụ Lời Chúa, sự chú ý quan tâm của những tín hữu được hướng về một cách tự nhiên. Thật thích hợp nơi này nói chung là một tòa giảng cố định và thắt chặt chứ không phải một bục giảng di động đơn thuần. Các tòa giảng, theo cấu trúc của mỗi nhà thời thánh, phải được sắp xếp sao cho những tín hữu hoàn toàn có thể thấy và nghe một cách tự do. Từ tòa

giảng chỉ có các bài đọc, thánh vịnh đáp ca và bài công bố Tin Mừng phục sinh (Exsultet), được

công bố ; Ngoài ra, bài giảng và lời cầu nguyện chung ( lời cầu nguyện của những tín hữu ) hoàn toàn có thể được nghe ở đó. Phẩm giá của tòa giảng yên cầu chỉ có thừa tác viên của Lời Chúa mới được lên đó .

Thừa Tác Viên Giúp Lễ là sứ vụ ship hàng bàn thờ cúng, giúp vị Tư Tế và Thầy Phó Tế trong suốt việc cử hành Thánh Thể. Thầy hoàn toàn có thể dương cao Thánh Giá trong đoàn rước khởi đầu Thánh Lễ. Bổn phận của thầy là đem sách cho vị chủ tế và cho thầy phó tế .

Thầy chăm sóc bàn tiệc thánh, bình rượu, bình nước, những khăn thánh, và cũng như sứ vụ trao Mình Thánh Chúa ngoại thường thầy trao Mình Thánh Chúa cho những tín hữu .

Khi Đức Giám Mục chủ sự những việc cử hành, hai thầy thừa tác viên giúp lễ cầm mũ ( mitra ) và gậy giúp Giám Mục .

. Thừa tác viên giúp lễ vẫn còn một bổn phận nữa là đãm trách chú ý giúp những tín hữu khác chuẩn bị sẵn sàng Giao hàng bàn thờ cúng .

Lễ phục phụng vụ của thừa tác viên giúp lễ là áo alba ,

[ 17 ]

và thầy luôn luôn ngồi ở chổ trong gian cung thánh cùng với những thầy sứ vụ khác, trong “ một chổ mà ở đó thầy hoàn toàn có thể thi hành bổn phận cách thuận tiện, vừa vị trí và vừa để giúp bàn thờ cúng ” .

[ 18 ]

Các thầy thừa tác viên giúp lễ khi giúp cầm mũ và gậy thì cần mang thêm tấm khăn quàng phủ ngang trên vai xuống hai tay ( vimpia ), và thầy cũng tỏ sự khôn ngoan khi chạm mũ và gậy bằng hai tay đã được tấm khăn bao trùm .

. Vị trí những thừa tác viên giúp lễ trong đoàn rước khởi đầu Thánh Lễ xem ớ số 135 chương 8 .

. “ Trong đoàn rước tiến đến bàn thờ cúng, thầy thừa tác viên giúp lễ hoàn toàn có thể dương cao Thánh Giá được đi cùng với hai thầy thừa tác cầm đèn cháy sáng. Khi tiến đến bàn thờ cúng, thầy đặt Thánh Giá bên cạnh bàn thờ cúng để trở thành Thánh Giá bàn thờ cúng, nếu không thầy đặt Thánh Giá vào một nơi xứng hợp. Sau đó thầy đến chổ ngồi của thầy trong cung thánh ” .

Thánh Giá phải được nâng cao trong đoàn rước “ với hình Chúa chuôc tội hướng về phía trước ” .

Hai thừa tác viên giúp lễ khác cùng chung bổn phận đỡ đèn hầu bên cạnh Thánh Giá ,

và có một lưu ý từ sách Lễ Nghi Giám Mục (Caeremoniale Episcoporum), theo truyền thống xưa, nhắc nhở chúng ta hình thức: […] theo tập quán rôma những thừa tác viên giúp lễ “thầy ở phía bên phải, cầm giữ ngọn nến ở nút thắt nến bằng bàn tay phải, bàn tay trái đặt ở chân nến, và ngược lại thầy bước đi phía bên trái đặt tay phải ở chân đèn và bàn tay trái đặt ở nút thắt đèn” (Caeremoniale Episcoporum, xb. 1886, 1, XI,8)”.

. “ Trong trường hợp không có thầy phó tế, khi lời nguyện chung chậm dứt, trong khi vi tư tế vẫn còn ngồi tại ghế chủ tọa, thầy thừa tác vụ giúp lễ chuẩn bị sẵn sàng trên bàn thờ cúng, khăn đặt trên bàn thờ cúng để đặt chén thánh ( corporale ), khăn chén thánh ( purificatoio ), chén lễ ( calice ), tấm che đặt trên chén lễ và sách lễ. Sau đó, nếu thiết yếu, thầy giúp vị chủ tế trong việc đảm nhiệm những của lễ tiến dâng, tiếp theo thầy mang bánh và rượu đến bàn thờ cúng dâng cho vị chủ tế, và giúp ngài trong việc sông hương những lễ vật, Thánh Giá và Bàn Thờ. Rồi thầy xông hương linh mục và toàn dân ” .

Sự chuẩn bị sẵn sàng bàn thờ cúng cũng hoàn toàn có thể được thực thi bởi “ một sứ vụ giáo dân khác ” .

. Lúc đọc Chiên Thiên Chúa, khi thiết yếu, thầy thừa tác viên giúp lễ đem những bình thánh tới bàn thờ cúng để phân loại Mình Thánh Chúa, và trong trường hợp không có những thừa tác viên khác thầy tác vụ giúp lễ hoàn toàn có thể kiệu Mình Thánh Chúa từ nhà tạm tới bàn thờ cúng để phân loại, và thầy hoàn toàn có thể kiệu Mình Thánh Chúa lại nhà tạm sau việc rước lễ .

. “ Nếu hiệp lễ dưới hai hình, trong trường hợp vắng thầy phó tế, thầy tác vụ giúp lễ cầm đưa chén lễ cho những người chịu lễ, hay chính thầy cầm giữ lấy chén nếu sự chịu lễ bằng cách chấm Máu Thánh Chúa ” .

. “ Nếu không có ( những linh mục khác ) để ship hàng và vì số lượng người chịu lễ lại quá nhiều, vị chủ tế hoàn toàn có thể gọi những thừa tác viên ngoại thường giúp sức, nghĩa là thừa tác viên giúp lễ được thiết lập, hay những tín hữu khác được chỉ định theo quyền hạn. [ … ] những thừa tác viên này không bước tới bàn thờ cúng trước khi vị linh mục hiệp lễ và những thừa tác viên này luôn luôn nhận từ bàn tay của vị tư tế bình trong đó tiềm ẩn Mình Thánh Chúa, họ phải gìn giữ để phân phát cho những tín hữu ” .

Nếu sự hiệp lễ được trao ban dưới hai hình và không hiên diện một thầy phó tế hay một linh mục nào khác, thầy tác vụ giúp lễ cầm giữ lấy chén lễ bên cạnh vị tư tế : trong trường hợp này rõ ràng hữu dụng thầy đem theo một khăn chén thánh .

. Sau khi trao Mình Thánh Chúa, những Bình Thánh không được để lại trên bàn thờ cúng mà được đặc vào nhà tạm, hoặc sau đó những mẫu Minh và Máu Thánh Chúa được dùng hết : Máu và Mình được dùng hết tại bàn thờ cúng mà không phải ở bàn nhỏ trong cung thánh .

Thầy tác vụ giúp lễ cũng hoàn toàn có thể giúp linh mục và thấy phó tế để dùng hết máu thánh .

. Khi trao Mình Thánh Chúa xong, thầy tác vụ giúp lễ giúp vị chủ tế hay thầy phó tế lau sạch hay sắp xếp lại những bình thánh. Trong trường hợp vắng thầy phó tế, thầy tác vụ giúp lễ đem những bình thánh tới bàn phụ và ở đó như thói quen được sử dụng, lau những chén và sắp xếp ” .

[ … ] .

Đĩa thánh và bình đựng Mình Thánh được lau khô sạch thứ nhất, thu nhặt toàn bộ những mẫu bánh vụn từ đĩa vào trong chén bằng khăn lau chén ; sau đó đổ nước hay nước với rượu vào chén lễ, rồi được uống ngay, sau đó chén được lau khô bằng chính khăn lau chén được mở ra .

“ Những bình thánh để lau sạch, thứ nhất nếu hoàn toàn có thể nhiều, cũng hoàn toàn có thể được để lại, được phủ kín lại đặt trên bàn thờ cúng hay nơi bàn phụ, trên một khăn corporale ( là khăn đặt trên bàn thờ cúng để đặt chen thánh ) ;

sự lau sạch được triển khai ngay sau Thánh Lễ, một khi mọi người được giải tán

” .

Trong việc hoàn thành xong lau sạch những bình thánh cũng như trong việc thu nhặt những mẫu Bánh Thánh vụn đã phải rơi ra bên trong và ngoài khăn đá ( corporale ) trong suốt việc cử hành, thiết yếu phải có sự quan tâm cẩn trọng đó là sự tôn trọng và tình yêu xứng danh so với mầu nhiêm Thánh Thể, và tránh sự nông cạn và hời hợt hình thức bề ngoài. Tuy nhiên không được rơi vào trình trạng cẩn trọng quá đáng. [ … ]

. Khăn ( corporale ) giúp thu nhặt những mẫu vụn Mình Thánh Chúa mà hoàn toàn có thể rớt xuống trên bàn thờ cúng. Vì sự sử dụng của khăn đã được tính cho mục tiêu chính này, bởi đó : khăn được mở với sự cẩn trọng và không lật ngược, không đập giũ khăn như thể một tấm “ thảm nhỏ ” và không quay khăn như một “ con quay ” ; khăn được đặt cách chỉnh tề với mép trong cách viền bàn thờ cúng khoảng chừng một đốt ngón tay, để tránh tạo một khoảng trống trống nơi hoàn toàn có thể nhửng mẫu vụn Mình Thánh Chúa hoàn toàn có thể rơi xuống ; kết thúc khăn được gấp lại cẩn trọng theo đường những nếp gấp .

. Để giúp cho linh mục cầm thuận tiện, thầy giúp lễ trao chen lễ bằng cách tay phải thầy cầm lấy ngay dưới chén lễ và tay trái dưới chân chén : với hình thức này vị linh mục hoàn toàn có thể thuận tiện giữ lấy chén lễ ở nút TT, tránh nguy hại vô ích .

. Nếu thầy phải lấy Mình Thánh Chúa ở nhà tạm, thầy tác vụ giúp lễ sau khi mở cửa nhà tạm, thầy bái quỳ

( hay bái sâu ). Kết thúc, sau khi đã đặt lại vị trí những bình thánh, thầy bái quỳ ( hay bái sâu ) và sau đó đóng cửa nhà tạm. sự đánh giá và thẩm định rất đơn thuần, và tương ứng với những cử chỉ tự nhiên mà mọi người phải nên làm để chào một người bạn ở cửa nhà người bạn .

. Những khăn vải thánh nên được giũ trong nước thông thường trước khi được giặt, và nước này phải nên được đổ trong chậu rửa của phòng thánh, hoặc trong những bình hoa trong trường hợp không có chậu rửa này, không khi nào được đổ trong cống rãng .

. Thừa tác viên giúp lễ cũng có nghĩa vụ và trách nhiệm về Bàn Thánh, thầy chăm sóc vệ sinh và sắp xếp thứ tự. Cả khi có một người đảm nhiệm chuẩn bị sẵn sàng những thứ thiết yếu cho việc cử hành Thánh Thể, thầy tác vụ giúp lễ phải luôn luôn chăm sóc kiểm tra tổng thể để tránh những điều làm quá bất ngờ giật mình. Trong suốt việc cử hành thánh lễ có sự khôn ngoan là đừng đặt trên Bàn Tiệc Thánh Thể những vật phẩm làm không nhìn thấy việc cử hành .

. Và sau cuối tất cả chúng ta nhớ một nguyện tắc được cho là người được giáo dục tốt nhưng thường bị quên : là thiết yếu luôn luôn rửa tay trước khi ship hàng bàn thờ cúng ! [ … ]

Phan Thiết, 15 tháng 8 năm 2021
Lm. Tôma Phan Quốc Tuấn

                                                                                     (Chuyển ngữ)