Mùa cưới

Mưa ngâu chuyển tiết mùa sang thu, người trong làng bận bịu với những nghi lễ mùa vu lan, chùa làng đèn sáng khuya hơn, vang vang những lời tụng niệm của đạo tràng, tiếng thỉnh chuông mõ của người dâng lễ. Các cụ lại nhắc “Xuân thu nhị kì”, từ đây những việc làng hay lễ hội sẽ lại diễn ra đến tết, mang tâm nguyện khang thịnh, an hòa của người làng đến tới những linh thần.

Rồi qua tháng ngâu, thu về sâu hơn, lạnh ngắt. Hương lúa theo gió về làng thơm nồng. Có buồng hoa cau mới nở thơm ngát, có buồng cau lại đã lên mã, nghe nói tuần sau gia chủ sẽ xé đi dạm ngõ ( chạm ngõ ). Giàn trầu bên bể nước qua tháng mưa ngâu xanh om, non mướt, hanh hao cái là thành bánh tẻ, lá to, ngọn dài thật đẹp. Lá trầu này têm cánh phượng, đi với cau xanh, vỏ quạch đỏ, lại được tay bà Khán Cỏn têm thì nhất, người làng vẫn nói thế. Xưa, trai gái trong làng phải lòng nhau, thường thì con trai cứ đi mòn ngõ nhà con gái mà chưa biết thế nào. Có anh thì công cốc, nhưng cũng có anh chuyển bại thành thắng. Cô gái từ trốn suốt trong buồng, dưới nhà bếp, nhất định không tiếp, ấy thế mà có khi chỉ qua vụ mùa, nhìn đường cày của anh ấy đã ” cảm “, cùng với nhìn thấy tính ” kiên trì ” của anh ấy mà nghĩ lại. Hơn nữa cha mẹ, họ hàng cùng vun vào nên đã xiêu xiêu rồi vừa lòng. Người làng xưa, khi nào cũng kén nết làm ăn, nên trai tài, gái đảm khi nào cũng ” đắt hàng ” có khi ” đuổi đi ” không hết. Nhiều bà mẹ cũng phải nói xa, nói gần, khuyên con gái sớm chọn ai đi, kẻo rồi ” lắm mối, tối nằm không “, mà nếu con gái có chọn người thiên hạ, nhiều lúc còn lo ” trai làng nó phá “. Nhà gái thì lo thế, còn nhà trai cũng sợ ” cánh thoát ly “, ” sợ ” mạnh mối ” nên cũng tính ” cưới liền tay ” hay là phải có cơi trầu ” dạm ” cho yên tâm. Chính cho nên vì thế mà những đám ” dạm ngõ ” cũng khá dềnh dang. Nhà gái nhận cơi trầu này cũng coi là nhận lễ, không còn là chuyện đi lại tìm hiểu và khám phá của đôi trẻ mà đã là chuyện của hai mái ấm gia đình, hai họ. Đôi trẻ sau đó càng mải yêu nhau hơn, anh trai làng chăm việc nhà hơn hẳn và cứ vãn việc là ” tót ” sang nhà kia ” làm giúp ” rồi ăn cơm luôn bên ấy. Có bà mẹ thì mừng, có bà đã sớm lo ” nó đội vợ lên đầu “.

Thợ mộc xứ Đoài vay gỗ đóng giường, tủ cho nhà chú rể kịp ngày ăn hỏi là giường, tủ phải về đến buồng. Bà mẹ cũng đi chợ tổng đặt đôi chiếu hoa, tạt qua bà hàng vải xem có cách nào mua được màn tuyn nhà máy. Bà còn đương kén người trải chiếu đây? Trăm thứ phải lo, cũng may là đôi lợn trong chuồng ngót tạ, gạo nếp, gạo tẻ năm nay được mùa đủ cả cho 50 mâm cỗ.

Nhà hai buồng gói, một buồng thì giàn khoai tây, sào quần áo, lặt vặt, linh tinh chứa đồ không tính. Buồng còn lại phải thu dọn ngay để làm buồng cô dâu. Hai bố con với đám đàn ông con trai họ hàng, bạn hữu thân cận phải được triệu tập ngay với việc làm đơn cử : Đảo ngói, quyét vôi, dọn cái buồng. Mọi việc hòm hòm cũng là lúc đôi trẻ dắt nhau đi sắm cưới. Anh chị đèo nhau đi chợ tỉnh bằng xe Phượng Hoàng mới cóng. Mấy người rửa rau đi chợ sớm cứ buôn chuyện váng cầu ao chùa, dù chưa biết rõ ngày nào hỏi cưới. Mấy ông trung niên ăn sáng ở phố về đã vòng ra bụi tre ngắm tre, như thể lo dựng rạp đến nơi. Mấy chị năm ngoái tầm này đang mới sắp làm cô dâu năm nay đã dong con đi ăn bột. Cái áo kẻ bẩy màu may hồi cưới đã ngả màu và chật căng vì đang tức sữa vừa buôn chuyện, vừa nhắc chuyện mình cưới tầm này năm ngoái và luôn miệng kêu thời hạn nhanh quá.

Chợ làng mùa này mấy bà hàng vải, hàng xén rất đắt hàng. Từ giấy hồng điều cắt chữ hỉ, giấy màu cắt xúc xích cho đến vải sa tanh, lon trắng đều được buôn về. Áo mút Lào cổ cao nữa chứ, cô dâu nào chẳng cần cái áo ấm, chưa kể cặp ba lá, cặp mái, quai nón… đều đắt hàng.

Mùa cưới trong làng, trong xã nhiều nhà phải trông nhau, chọn ngày đám cưới, ngày cưới không trùng những đám khác, chứ nếu trùng, phân tán người, đám nhà mình lại ít người làm giúp và vắng người tham gia. Có khi cái đèn măng xông, đèn bão của nhà này chạy luân phiên khắp xóm, cả tuần chưa về lại nhà gia chủ. Đám trẻ con tối học qua qua bằng ngọn đèn dầu nhỏ rồi nghểnh tai lên nghe thấy đám cưới có tiếng hát là tót sang xem cho mãi đến khi cha mẹ gọi mới về đi ngủ. Đám cưới đi qua con ngõ nhỏ, bọn trẻ con gọi nhau í ới đi xem. Có cô dâu nhát gan, vân vê khăn mùi xoa trong tay, cái áo trắng may khéo lộ eo thon rõ đẹp, quần sa tanh may ống xéo đi với áo ấy lại tôn dáng. Chú rể cũng mặc quần đen, áo trắng, cái khóa thắt lưng mới bóng loáng. Cả cô dâu và chú rể thèn thẹn, ngại ngùng chứ không được ” bạo “, nói cười tự nhiên như đôi phù dâu, phù rể đi sau. Đám đón dâu rẽ khuất ngõ, vào đến sân nhà trai là anh dẫn chương trình đã đon đả mời chào, cánh tiếp nước cũng cô bê trầu, cô rót nước nhanh gọn. Cô dâu, chú rể vào nhà trong làm lễ gia tiên, bên ngoài ” hội hôn ” cũng mở màn thuốc nước. Không ít người được ” chấm ” trong những đám cưới như thế này để rồi nên duyên.

Source: https://thoitrangviet247.com
Category: Áo