Hoạt động do Ban quản trị phố cổ TP.HN và Nhóm Đình làng Việt tổ chức triển khai mục tiêu bảo tồn và phát huy áo dài nam ngũ thân truyền thống với kỳ vọng Nước Ta sẽ có quốc phục chính thức từ chiếc áo dài ngũ thân .
Áo dài nam ngũ thân truyền thống là gì?
Tại sao lại gọi là áo dài nam ngũ thân truyền thống? Câu trả lời đã có một phần trong tên gọi của chiếc áo. Mẫu áo này đã có tuổi đời hàng trăm năm, từ thời nhà Nguyễn nên đương nhiên mẫu áo này là truyền thống. Chiếc áo có chiều dài quá gối che gần hết chiều cao cơ thể, thậm chí áo còn dài hơn quần nên đương nhiên là áo dài. Áo dài ngũ thân rất khác với chiếc áo dài chúng ta vẫn thấy bao lâu nay. Mẫu áo dài ngũ thân được khâu ghép lại từ năm miếng vải được gọi là năm thân hay ngũ thân. Lưng áo gồm hai thân áo khâu ghép dọc từ gáy xuống gấu áo. Phía trước cũng có hai thân khâu ghép dọc từ cổ xuống gấu áo dưới gối. Thân áo thứ năm được may phía trong bên phải cũng có chiều dài từ cổ xuống gấu áo. Cách khâu áo từ năm thân vải được gọi là áo ngũ thân, rất khác với chiếc áo dài hiện nay khi thân thứ năm bị thu nhỏ lại bằng bàn tay.
Áo dài nam ngũ thân truyền thống bên áo dài nữ hiện đại. Hình ảnh chiếc áo dài không còn lạ lẫm mấy với người Nước Ta nhưng như lời phát biểu của anh Nguyễn Phúc Tôn Thất Trung Điền – cháu 14 đời của chúa Nguyễn Phúc Nguyên thì khi google “ áo dài Nước Ta ” thì chỉ tìm được những đường dẫn có hình ảnh nữ mặc áo dài. Hình ảnh người phái mạnh mặc áo dài rất khó tìm kiếm, chỉ thấy trong những liền anh quan họ hoặc những nhà tu hành đạo Phật. Mẫu áo mà Hội thảo phục trang áo dài truyền thống là hướng tới áo dài dành cho phái mạnh. Mẫu áo dài này nguyên gốc từ xưa thời nhà Nguyễn đều dùng cho cả nam và nữ mặc nhưng để phân biệt rõ hơn với chiếc áo dài thiếu nữ Nước Ta thường Open lâu nay. Các chi tiết cụ thể này dẫn đến một tên gọi khá dài : “ áo dài nam ngũ thân truyền thống ” .
Hy vọng về Quốc phục Việt Nam
Chiếc áo dài ngũ thân gắn bó với dân tộc bản địa Nước Ta từ rất lâu và trải qua nhiều triều đại đến thời nhà Nguyễn, chiếc áo dài ngũ thân dùng cho cả nam và nữ. Cho đến khi người Pháp vào Đông Dương mang theo quần Âu, áo sơ mi, comple và tạo ra cả trào lưu Âu hóa trong thời trang. Đàn ông Nước Ta dần chọn cho mình giày da, quần Âu, áo sơ mi, veston, để tóc ngắn và thực sự phục trang này thuận tiện hơn rất nhiều trong mọi hoạt động và sinh hoạt hàng ngày từ văn phòng tới mái ấm gia đình – xin được gọi tắt là phục trang Âu. Trang phục Âu được người Nước Ta đảm nhiệm và sử dụng cho tới tận ngày này, nó mạnh tới mức sửa chữa thay thế hàng loạt áo dài ngũ thân truyền thống và làm lu mờ áo dài ngũ thân khiến cho rất nhiều người không biết áo ngũ thân là gì .
Trong suốt mấy chục năm qua, thi thoảng người ta vẫn thấy chiếc áo dài ngũ thân truyền thống xuất hiện gắn với các liền anh quan họ, trong một vài tiết mục âm nhạc cổ truyền nhưng không chắc có phải áo dài ngũ thân như đã miêu tả không. Trong lễ diễu hành kỷ niệm Quốc khánh vào năm 1990, nhạc sĩ Lê Thanh Bảo đã bận trang phục áo dài ngũ thân đi trong đoàn diễu hành của Bộ Văn hóa, khi đó đã có nhiều tiếng trầm trồ “quốc phục, quốc phục”. Thế rồi, bẵng đi gần ba mươi năm chiếc áo dài nam xuất hiện trở lại trong nhiều tiết mục ca nhạc trên truyền hình, tại các lễ hội nhưng với hình thức rất khác mà trong Hội thảo mới vỡ lẽ ra rằng đó là áo dài kiểu Ấn Độ.
Nhiều quan điểm cho rằng chiếc áo dài phiền phức trong hoạt động và sinh hoạt nhưng nhà tu hành Thích Chí Minh đã chứng minh và khẳng định áo ngũ thân rất tự do, không vướng víu và bản thân nhà sư mặc áo dài ngũ thân hàng ngày. Ý kiến của nhà sư là muốn tăng trưởng thoáng rộng áo dài ngũ thân để mọi người mặc áo hàng ngày thì phải tìm cách hạ được giá tiền bởi một bộ áo dài ngũ thân lúc bấy giờ có giá từ hai triệu trở lên. Nó cần tìm được vật liệu, cách may làm thế nào để giá chỉ còn tiền trăm, không phải tiền triệu thì học viên, sinh viên mới hoàn toàn có thể sắm cho mình để diện vào mỗi thứ hai chào cờ nếu nó trở thành Quốc phục .Áo dài ngũ thân truyền thống dành cho cả nam và nữ, không phân biệt.Nói kỹ hơn một chút ít về áo ngũ thân, chiếc áo tu hành của nhà sư Thích Chí Minh cũng là áo ngũ thân nhưng những mặc theo truyền thống sẽ có thêm một lớp áo trắng bên trong. Chiếc áo trắng mặc trong cũng may ngũ thân, chỉ khác thân thứ năm sẽ may ngắn hơn chỉ ngang thắt lưng. Bốn thân còn lại cùng tay áo và cổ áo sẽ may dài hơn, tà rộng hơn chiếc áo ngũ thân màu mặc bên ngoài. Khi bận hai lớp áo như vậy sẽ tạo ra một viền lé trắng ở cổ áo, cổ tay, vạt gấu áo. Cách ăn vận áo dài ngũ thân 2 lớp trong trắng ngoài màu này lại chỉ dành riêng cho đàn ông và nó trở thành nét tinh xảo, sang trọng và quý phái .
Có ý kiến cho rằng áo dài ngũ thân Việt Nam đã tiếp nhận từ châu Âu cách mặc comple bên ngoài, áo sơ mi trắng ở trong để lộ cổ trắng và tay áo lộ chút trắng. Cách mặc này vừa đẹp lại vừa tiện lợi, chiếc áo ngũ thân màu bên ngoài sẽ không bị dính vào cơ thể tạo ra sự tiện lợi và đặc biệt làm cho chiếc áo dài ngũ thân nam truyền thống trở nên sang trọng và rất lịch lãm và tinh tế hơn rất nhiều. Một nét tiếp thu nữa cũng bắt đầu xuất hiện từ khi người Pháp vào Việt Nam là đôi giày da đen của người đàn ông. Đàn ông Việt Nam mặc áo dài ngũ thân với đôi giày da đen khiến cho bộ áo dài không chê vào đâu được. Theo nhà nghiên cứu – họa sĩ Trịnh Bách thì áo dài ngũ thân truyền thống là để mặc lót trong những dịp đặc biệt. Hàng ngày sẽ mặc áo ngũ thân, khi có Lễ sẽ khoác áo lễ ra ngoài. Họa sĩ Trịnh Bách đưa ra những thông tin cực kỳ quan trọng như chiếc áo dài mà Nam Phương Hoàng Hậu mặc chụp ảnh mọi người vẫn thấy lâu nay không phải áo dài truyền thống Việt Nam. Và thông tin quan trọng hơn ông đưa ra là chiếc áo dài ngũ thân truyền thống của Việt Nam đã có quốc gia khác công bố là quốc phục của họ mấy chục năm nay.
Một chi tiết cụ thể được khá nhiều người nhắc đến trong Hội thảo là ông cha ta chọn chiếc áo dài ngũ thân là để che đi khiếm khuyết về thân thể của người Việt. Một vài “ học giả ” nói người Nước Ta sống lưng dài, chân ngắn, bụng phệ và vừa nói vừa phưỡn bụng để khẳng định chắc chắn áo dài ngũ thân che được những khuyết điểm này. Nhận định này rất võ đoán, vô căn cứ và cực kỳ thiển cận vì những “ học giả ” này đã nhìn cái đẹp theo những nhìn của năm 2020. Quan niệm về đẹp vốn đổi khác theo từng thời hạn. Chỉ trong vài chục năm trở lại đây, thế nào là đẹp đã biến hóa liên tục. Các cụ thường chọn con dâu sống lưng cong như chữ gụ ( chữ tượng hình ) và miệng nhỏ nhưng những cô hoa khôi hoa khôi thì đều sống lưng thẳng, miệng rộng. Quan niệm đẹp về đàn ông thì trước kia là béo đỏ bụng tròn, còn nay thì cao đậm, bụng thon. Và ông cha ta nghĩ ra áo dài ngũ thân để đẹp hơn chứ không phải để che đi dáng xấu của người Việt .Áo dài nam ngũ thân trở lại vài năm gần đây phải kể đến công lao rất lớn của một nhóm có tên Đình Làng Việt do họa sỹ Nguyễn Đức Bình làm trưởng nhóm. Họ đã đi tìm những nghệ nhân chuyên khâu áo dài cổ, tìm làng nghề dệt vải, tương hỗ những người yêu thích áo dài truyền thống từ địa chỉ mua vải với giá không thay đổi đến cách vấn khăn sao cho đúng. Nhóm Đình Làng Việt đã tổ chức triển khai rất nhiều chương trình với mục tiêu tôn vinh áo dài nam truyền thống và mong ước ngày càng có nhiều người biết, lựa chọn áo dài nam truyền thống mặc trong những dịp quan trọng thay cho Âu phục .Đêm 22.11, ngay tại 50 Đào Duy Từ, một chương trình mang tên “ Chuyện Phố ” với có sức lực lao động góp phần của nhóm Đình Làng Việt và người lên phát biểu khai mạc là Bí thư Đảng ủy, Phó quản trị Ủy Ban Nhân Dân Q. Hoàn Kiếm, Trưởng Ban quản trị phố cổ đã vận một bộ áo dài nam ngũ thân truyền thống vô cùng đẹp và hợp cảnh. Tất cả đều thấy áo dài nam ngũ thân truyền thống rất đẹp và trọn vẹn tương thích với trong những nghi lễ không chỉ về nghành văn hóa truyền thống. Điều này làm tăng thêm kỳ vọng cho những người yêu thích áo dài nam truyền thống sẽ sớm trở thành Quốc phục Nước Ta .
Source: https://thoitrangviet247.com
Category: Áo