Mỗi dân tộc bản địa đều có những bộ phục trang riêng, bộc lộ được quan điểm về mặt nghệ thuật và thẩm mỹ, lối sống, đặc biệt quan trọng là biểu lộ văn hóa truyền thống của cả một hội đồng trong từng thời gian. Thời xưa, áo tứ thân từng là một trong những phục trang được người con gái vùng Kinh Bắc ( một địa điểm cũ ở Nước Ta gồm hai tỉnh Bắc Giang và Thành Phố Bắc Ninh và phần nhỏ những tỉnh lân cận như Thành Phố Lạng Sơn, Hưng Yên, TP. Hà Nội ) lựa chọn sử dụng trong đời sống hằng ngày. Ngày nay chỉ trong những tiệc tùng truyền thống, những buổi màn biểu diễn mới hoàn toàn có thể phát hiện hình ảnh những người phụ nữ mặc áo tứ thân .
Áo tứ thân có từ khi nào?
Dù ra đời từ rất lâu nhưng cho đến nay vẫn chưa ai biết được nguồn gốc chính xác áo tứ thân có từ bao giờ, chỉ có một số di sản khảo cổ tìm thấy được hình ảnh của bộ trang phục này trên những hình khắc trống đồng cách đây vài nghìn năm.
Bạn đang đọc: Top 5 Kiểu Áo Tứ Thân Truyền Thống, Ý Nghĩa Áo Tứ Thân
Chưa ai biết được nguồn gốc đúng chuẩn áo tứ thân có từ khi nào – Ảnh : Truyền thống và tăng trưởng
Có một thần thoại cổ xưa kể lại rằng, trong cuộc khởi nghĩa Hai Bà Trưng ( năm 40 ), khi cưỡi voi đánh đuổi quân Hán, Hai Bà Trưng đã mặc áo dài hai giáp tà. Vì để bày tỏ lòng tôn kính, phụ nữ Việt đã tránh việc mặc áo hai tà mà thay bằng đó là áo tứ thân. Cũng có cách lý giải khác là chính bới người xưa với cách dệt vải khá thô sơ nên chỉ hoàn toàn có thể dệt được loại vải có khổ hẹp, ghép 4 mảnh lại với nhau mới thành được chiếc áo tứ thân hoàn hảo .
Áo tứ thân thời kỳ đầu – Ảnh : Trang phục trình diễn
Từ thời Lý ( 1009 – 1225 ) khi ngành dệt may mở màn tăng trưởng thì phục trang trong triều cũng phong phú, đa dạng chủng loại hơn. Vua mặc áo vàng, quần màu tía ; quan từ ngũ phẩm trở nên mặc áo gấm ; từ cửu phẩm trở lên mặc vóc ; sĩ phu mặc áo dài tứ thân, đầu đội nón chóp, đi dép da. Có thể thấy áo tứ thân đã Open từ thời Lý nhưng đa phần cho phái mạnh mặc .Phụ nữ mở màn sử dụng áo tứ thân từ thời Trần và thời Nguyễn. Trong sách ” An Nam tức sự ” của Trần Phu đã viết về cách ăn mặc và trang điểm của phụ nữ thời Trần : ” Đàn bà thường mặc áo tứ thân màu đen, cổ áo viền màu trắng, cắt tóc rồi buộc túm lên đỉnh đầu, không để tóc mai … “
Thiết kế bắt đầu của áo tứ thân – Ảnh : iDesign
Nhiều người vướng mắc tại sao lại gọi là áo tứ thân, thực ra tên gọi tứ thân bắt nguồn từ khổ vải hẹp, hai khổ ở sau sống lưng và hai thân trước là tà áo. Vào thế kỷ 17, để thuận tiện cho việc làm đồng áng thì những chiếc áo tứ thân được mặc buộc hai tà phía trước để trông ngăn nắp hơn .
Áo tứ thân có sự đổi khác qua nhiều thời kì nhưng vẫn theo cấu trúc 4 tà – Ảnh : Trang phục màn biểu diễn TP HCM 1858
Cấu trúc và đặc điểm áo tứ thân
Người phụ nữ thường sử dụng ba lớp khi mặc áo tứ thân : lớp ngoài cùng là 4 mảnh vải chia đều, đối xứng hai bên phía sau và phía trước, hai dải trước thường được buộc lại và để thõng xuống khi mặc ; tiếp đến là áo cánh mỏng mảnh màu trắng và trong cùng là áo yếm .
Hai dải trước thường được buộc lại và để thõng xuống khi mặc – Ảnh : Redsvn
Lớp ngoài của áo tứ thân dài từ cổ xuống đầu gối khoảng chừng 20 cm, có cấu trúc giống áo cánh với hai vạt trước rộng như nhau, buông thả, không cài khuy. Phần thân sau mép dọc được khâu liền tạo thành sống sống lưng áo. Ở thời trước, khổ vải chỉ có chừng 35 – 40 cm nên phải căn tà mới tạo thành được một vạt áo .
Trong cùng của áo tứ thân là áo yếm, có thể là kiểu yếm cổ xây hoặc yếm cánh nhạn xẻ sâu xuống dưới. Phụ nữ đứng tuổi thường mặc yếm có màu đậm và các cô gái trẻ thì mặc yếm màu đỏ. Bên ngoài yếm là lớp áo cánh mỏng màu trắng, áo cánh được kết nối với cạp váy bằng chiếc dây lưng xanh. Mặc áo tứ thân luôn có chiếc thắt lưng vải lụa hay cái “ruột tượng”, một loại bao hình ống dài đựng được tiền và một số đồ lặt vặt nhỏ, buộc rút lại. Tuy chỉ là một bộ phận phụ nhưng thắt lưng bao giờ cũng được chăm chút bởi chúng tô rõ thêm dáng thon thả của người phụ nữ. Bên ngoài cũng là chiếc áo tứ thân tha thướt được buông thả hoặc có thể buộc lại với nhau, không gài khít mà để lộ màu yến ở bên trong.
Phụ nữ đứng tuổi thường mặc yếm có màu đậm và những cô gái trẻ thì mặc yếm màu đỏ – Ảnh : Tơ Lụa
Trên áo tứ thân có một vòng đệm cổ gọi là lá sen, dựng lên một đốt ngón tay. Áo tứ thân từ từ không còn chỉ của riêng phụ nữ lao động mà Giao hàng cho mọi những tầng lớp, mọi giới tính .Xem thêm : Bài Viết Về Gia Đình Văn Hóa Tiêu Biểu Trong Thực Hiện Phong TràoCấu trúc của áo tứ thân tạo nên sự thuận tiện trong việc làm. Khi phải thao tác nặng nhiều, phần vai và khuỷu tay thường bị rách nát nhưng phần vạt áo vẫn tốt, gia chủ tấm áo đã nghĩ ra sáng tạo cắt bỏ phần trên, tạo nên sự so le giữa hai vạt áo, dù không cân đối nhưng vẫn đối ứng. Với phụ nữ thời xưa thì loại áo thay vai đổi vạt là loại mốt một thời. Kiểu áo đổi vai, đổi vạt chứng tỏ trình độ thẩm mỹ và nghệ thuật của người Việt khá cao. Với thực chất kín kẽ của người Việt từ xưa, phục trang mỗi thời luôn có sự nghiên cứu và điều tra, tìm tòi để tương thích với nguyên tắc. Người dân truyền cho nhau kinh nghiệm tay nghề tằn tiện, khôn khéo trong phục trang bởi quan trọng vẫn là ” ăn lấy chắc, mặc lấy bền ” .Khi mới sinh ra, áo tứ thân hầu hết đều mang sắc tố tự nhiên, được nhuộm bằng màu trong vạn vật thiên nhiên sẵn có. Người ta thường sử dụng củ nâu, lá bàng giã nhỏ hay bùn dưới áo để làm màu nhuộm. Trải qua nhiều thời kì, áo tứ thân được may với nhiều vật liệu, sắc tố khác nhau nhưng mẫu mã thì không có sự đổi khác. Điều này tạo ra sự nét đẹp trong phục trang truyền thống của người phụ nữ Nước Ta .
Áo tứ thân dài gần chấm gót thường mặc cùng với quần lĩnh đen và khăn mỏ quạ, nón quai thao. Trong bài bài hát ” Chân quê ” của Nguyễn Bính đã tả hình ảnh truyền thống của người phụ nữ Nước Ta :Nào đâu cái yếm lụa sồi ?Cái dây sống lưng đũi nhuộm hồi sang xuân ?Nào đâu cái áo tứ thân ?Cái khăn mỏ quạ, cái quần nái đen ?
Các loại áo tứ thân
Từ những năm 1946 của thế kỷ XX, những người phụ nữ phong phú đã may áo tứ thân bằng chất lụa mềm, sau đó đến vật liệu vải the. Áo tứ thân may cho mệnh phụ phu nhân thì có tay rộng, thân rộng, được trang trí bằng miếng vải dọc hai bên vạt áo, giữa có cài ngọc, dưới gấu có họa tiết thủy ba sóng nước .Áo tứ thân truyền thống : Là kiểu áo tứ thân sinh ra trong thời kì đầu, điểm đặc biệt quan trọng là sự phối màu ở những dải áo với nhau. Màu sắc sử dụng hầu hết là gam màu trầm như nâu, đen, tím ; thắt lưng sử dụng màu vàng còn quần màu đen để thật sạch, tiện nghi cho việc làm đồng áng .
Áo tứ thân cải cách : Là những kiểu áo tứ thân ngày này thường được may để sử dụng trong phim ảnh hay màn biểu diễn trên sân khấu, văn minh hơn để tương thích với nhu yếu và thị hiếu nghệ thuật và thẩm mỹ. Dù cùng mẫu mã nhưng trên những chiếc áo tứ thân cải cách sẽ được in, thêu, đính cườm cầu kì hơn, nhiều sắc tố hơn .
Ý nghĩa áo tứ thân với phụ nữ Việt
Khi nói đến phụ nữ Kinh Bắc một thời thì áo tứ thân chính là đặc trưng trong phục trang truyền thống. Áo tứ thân trải qua một quy trình phát minh sáng tạo, biến hóa, biểu lộ trong mẫu mã, sắc tố, luôn có sự tích hợp hòa giải, đối xứng. Áo tứ thân vừa mang nét phóng khoáng, sinh động nhưng đồng thời cũng giữ được nguyên tắc và tôn lên hình dáng của người phụ nữ Bắc bộ mộc mạc, kín kẽ. Áo tứ thân cũng chính là tiền thân cho áo dài ngũ thân .
Áo tứ thân không chỉ là một loại phục trang có ý nghĩa với phụ nữ Kinh Bắc một thời mà còn mang theo ý nghĩa rất đặc biệt quan trọng. Phần trước hai tà, sau hai tà tượng trưng cho tứ thân phụ mẫu ( cha mẹ chồng và cha mẹ vợ ). Phần yếm nằm phía bên trong hai vạt lớn tượng trưng cho cha mẹ ôm ấp đứa con vào lòng .
Trải qua bao nhiêu thăng trầm lịch sử, với sự cải tiến của nhiều trang phục truyền thống khác nhưng hình ảnh áo tứ thân vẫn chưa bao giờ mất đi trong đời sống người Việt. Áo tứ thân vẫn mang trọn nét đẹp giản dị của người phụ nữ Việt xưa, mãi mãi là một phần linh hồn của dân tộc Việt.
Xem thêm: Nguồn gốc Áo tứ thân
<1> Sách “An Nam tức sự”, tác giả Trần Phu
huế đà nẵng nha trang sơn la, điện biên Lào Cai dac san nghe an bánh xíu páo Đà Lạt phú quốc quảng bình quảng ninh hà nội điện biên bánh khúc đặc sản
Tiện ích
Bài viết nổi bật
Thêm
Các bài viết mới
Thêm
NEM – VIETNAM TRAVEL MAGAZINE
huế đà nẵng nha trang sơn la, điện biên Tỉnh Lào Cai dac san nghe an bánh xíu páo Đà Lạt phú quốc quảng bình tỉnh quảng ninh hà nội điện biên bánh khúc đặc sảnThêmThêmVới indembassyhavana.org, chúng tôi muốn được cùng nhau ra mắt một cách chân thực nhất về vạn vật thiên nhiên và con người Nước Ta. Có thể xem, indembassyhavana.org là một hành lang cửa số nơi mà quốc tế sẽ nhìn thấy, không riêng gì những nét đẹp tự nhiên hùng vĩ, mà còn là những câu truyện văn hoá đậm chất Nước Ta ; tạo ra cảm hứng mày mò về một điểm đến mê hoặc và thân thiện. Sự liên kết này ở chiều ngược lại sẽ góp thêm phần truyền tải những thông điệp về việc bảo tồn và khai thác vững chắc những giá trị tốt đẹp đó đến người dân địa phương .
Source: https://thoitrangviet247.com
Category: Áo
